Презентация на тему Беларусь у раннім і высокім сярэднявеччы. Станаўленне дзяржаўнасці ўсходніх славяян

і Тураўскае княствы, іх узаемаадносіны з Кіевам.
3. Культура Беларусі

1Х-ХШ ст.ст.

абшчыны
З’яўленне феадалаў
З’яўленне залежных сялян


У У1-УШ ст.ст. у славян на

змену родавай абшчыне прыйшла суседская (верв, мір), Узвышаецца вярхушка ўнутры абшчын, пачынаеца расслаенне, паступовае ўзбагачэнне “баяр” і кіраўнікоў дружын-князей.

і гандлю
Узнікненне гарадоў
Гарадзішча

плямёнамі, якія жылі каля г. Ноўгарада, норў (варагаў). Згодна

з летапіссю «Аповесць часовых гадоў» пачаў правіць вараг Рурык. Пасля яго смерці наследнікам стаў Алег, але з-за моладасці яго фактычна правіў яго апекун князь Алег

годзе падпарадкаваў радзімічаў, а таксама іншыя землі на шляху

«з вараг у грэкі» і перанёс сталіцу ў Кіеў. 882 год лічыцца годам заснавання Кіеўскай Русі. Крывічы і Дрыгавічы удзельнічалі ў паходах кіеўскіх князей на Канстанцінопаль. Тэрыторыя старажытнарускай дзяржавы значна пашырылася пры князях Свытаславе Ігаравічу, а найбольшай магутнасці дасягнула пры Уладзіміру і Яраславу Мудраму

старейшин
Наместники
Волостели
Схема
кіравання
ў Кіеўскай
Русі

-дзяржавай на беларускiх землях было Полацкаe княства, з цэнтрам

у г. Полацку. Полацк быу заснаваны у 862 г. У X ст. ён становiцца цэнтрам самага магутнага у краi Полацкага княства. Першым гiстарычна вядомым полацкiм князем быу Рагвалод.

Сабор Святой Сафіі ў сталіцы Полацкага княства

яго сынамі Яраполкам і Уладзімірам успыхнула барацьба за кіеўскі

прастол. Першы сядзеў у Кіеве, другі – у Ноўгарадзе. Магчыма, з мэтай набыць сабе магутнага саюзніка, абодва браты – Яраполк і Уладзімір – дамагаліся рукі дачкі Рагвалода Рагнеды. Маладыя князі паслалі сватоў да полацкай княжны. Летапіс паведамляе: Рагнеда, даведаўшыся, што Уладзімір быў сынам Святаслава і нявольніцы, не захацела стаць жонкай рабыніча і з пагардай адказала так: “Не хочу разути рабынича, я за Ярополка иду”. Калі Уладзіміру перадалі адказ Рагнеды, ён у 980 г. пайшоў паходам на Полацк, разбіў полацкае войска, горад зруйнаваў, забіў Рагвалода і яго двух сыноў, а Рагнеду гвалтоўна забраў у Кіеў і прымусіў стаць яго жонкай.

Уладзіміру за сваю знявагу, смерць бацькі і братоў. Яна

вырашыла забіць Уладзіміра, калі той спаў, але спроба не ўдалася. Ён раптам прачнуўся і схапіў яе за руку. Калі Уладзімір узяў меч, каб засекчы гордую палачанку, на абарону маці таксама з мячом у руках стаў іх малалетні сын Ізяслаў. Гэты маленькі абаронца так уразіў Уладзіміра, што ён пабудаваў новы горад Ізяслаў (цяпер – Заслаўе бліз Мінска) і паслаў туды Рагнеду і Ізяслава на жыхарства.

баярству, Уладзімір вымушаны быў аддаць Рагнедзе яе “отчину” –

Полоцкую зямлю і пасадзіўць там на княжанне свайго малалетку Ізяслава. Іменна ў гэты час, пасля хрышчэння Русі кіеўскі князь накіроўваў другіх сваіх сыноў у буйныя гарады ў якасці намеснікаў. Ізяслаў стаў не толькі полацкім князем, але і заснавальнікам новай дынастыі Ізяславічаў. Разам з тым полацкіх князёў летапісы часта звалі Рагвалодавымі ўнукамі.

З яго імем звязана аднаўленне полацкай княжацкай дынастыі Рагвалодавічаў і палітычнай самастойнасці Полацкага княства. Даследчыкі мяркуюць, што пры Ізяславе адбылося прыняцце хрысціянства на Полаччыне, у Полацку створана адно з першых епіскапстваў (991-992), уведзена пісьменства, аб чым сведчыць яго пячатка з надпісам, знойдзеная пры археалагічных раскопках у Ноўгарадзе.

– смерды
временно зависимые крестьяне – закупы
Временно зависимые крестьяне

– рядовичи
Полностью зависимые крестьяне - холопы
В городах жили ремесленники. Особую категорию населения занимали купцы, духовенство

ТЫСЯЦКІ

Архитектура
Беларусь находится на духовной границе Восточной и Западной Европы,

на разломе их культур и религий, что, естественно, сказалось на специфике белорусского зодчества. Первые города на территории Беларуси возникли в период раннего средневековья. Древнейшие из них — Полоцк и Витебск. X век — в Полоцке возведён первый крестово–купольный православный Софийский собор, который положил начало белорусскому монументальному искусству. Первый известный летописный восточнославянский зодчий — монах Иоанн, который в XII веке возвел в Полоцке небольшой собор Спасо–Преображенского монастыря.

ра

А М О К

И Й З А М О К

оборонного зодчества своей эпохи. В него входят две площадки:

детинец (Замковая гора) с остатками каменного замка и окольный город (Малый замок). Установлено, что с начала XI в. и до середины XIII в. на валах древнего Новогрудка стояли деревянные стены разной конструкции, которые возобновлялись не менее пяти раз. Во второй половине XIII в. были сооружены мощные дубовые срубы -- городни с двойной передней стенкой. Тогда же была сооружена в замке первая каменная башня. Сегодня она находится глубоко в земле, на 7,5 м, а на ней, как на надежном и крепком фундаменте, стоит кирпичная башня Щитовая (Щитовка).

Н АВАГРУДСКІ ЗАМАК

И Й С О Б О Р

Основными жанрами были монументальная живопись (фреска, мозаика), иконопись и

книжная миниатюра. Мозаика украшала стены и полы Верхнего замка и Спасо- Ефрасиньевского монастыря в Полоцке, Нижней церкви в Гродно. Фресковые росписи обнаружены в Полоцкой Софии и Спасо-Ефрасиньевской церкви. Иконы писались под влиянием византийского искуссва. Книжная миниатюра развивалась в тесной связи с перепиской книг. Примером художественного оформления книг того времени являются украшения, использованные в Туровском Евангелии.