Презентация на тему по технологии на тему Сырмақ (7 класс)

өзгешелігімен, қалыптасқан топтама жүйелігімен ерекшеленеді. Солардың бірі – сырмақ.

Арнайы басылған киізге басқа түсті киізден, матадан қиып дайындалған ою-өрнекті сырып тігу арқылы жасалған сәнді бұйым сырмақ деп аталады

«сыру»

деген сөзден шыққан

Сырмақтың түрлері:
көш сырмақ
төр сырмақ
төсеніш сырмақ
Сырмаққа керек маталар:
шұға
барқыт
жібек матасы

сырмақ,
төр сырмақ,
төсек сырмақ,
төрткүл сырмақ,
тері сырмақ,

бөстек сырмақ

киізден ойып жасалады және киізге барқыттан, шұғадан ою

ойып жапсырып тігеді

атадан балаға таратылып, дәстүр болып келе жатқан өзіндік ерекше

салты бар. Сырмақты түрлі түсті киізден ойып, өрнек салып та, сондай-ақ шымқай ақ киіздің бетіне кызыл, сары маталардан оюлап бастырып та тігеді. Сырмақ жасау үшін алдымен ою өрнек салынған үлгісі дайындалады. Мұндай үлгіні жасау үшін қалың қағаз, жұқа пластмассаларды пайдаланса көпке шыдайды. Сырмақ үшін біркелкі жұқа басылған киіздер, шұға және оюлары сетінемейтін маталарды пайдаланған ыңғайлы, әрі жұмыс өнімді, төзімді болады.

сырмақтардың бояулары бір-бірімен үйлесімді, оюлары жатық, әсіресе төсегі мен

оюы арасына жүргізілген жиек (суы) жүргізу тәсілі ерекше көз тартады. Сырмақ жасау өнерінде «қошқар мүйіз», «арқар мүйіз», т.б. ою-өрнектер көп қолданады. Олар өте дәлдікпен орналасып, бір-бірімен жалғасып, ұласып жатады.

осы түрі әрі жеңіл, әрі әдемі болады. Сәндік үшін

аң мен мал терілерін сырмақ ортасына тұтастай жапсырған түрін жеңіл маталармен астарлайды. Көшпелі халқымыз әр сырмақтың пайдаланатын орнына байланысты, мысалы, үлкен сырмақ, кішкене сырмақ, төр сырмақ, төсек сырмақ, от киіз, от сырмақ, жамбас сырмақ, төрткүл сырмақ, тері сырмақ, тері бөстек деп атаған. Ол түр-түсіне қарай ақ сырмақ, қара сырмақ, қара ала сырмақ, қызыл сырмақ, сары ала, көк ала сырмақ деп атала береді. Жасалуына тән-бастырмалы, кестелі, ойма-нақышты т.б. түрлендірсе де болады.

келе жатқан өнер. Шеберлердің қолымен шыққан қолөнер туындылыры, халықтың

өмірімен, тұрмыс тіршілігімен, табиғатпен, эстетикалық талғамымен байланысты болған. Қазақ қолөнерінде пайдаланылған негізгі шикізаттың бірі жүн.

матаға салып қиып аламыз.