Презентация на тему Өтер

хәбәрлеккә ия булган, ягъни фигыль һәм хәбәр сораулар белән

белдерелгән, хәл кисәкләр ияртүче сүздән яраклаштырылган булса, алар өтер белән аерылалар. Бары тик урын хәле генә бу кагыйдәгә карамый: ул аерымланмый.
вакыт хәле: Минем җавапны алуга, ул килеп тә җиткән. (М.Маликова);
сәбәп хәле: Бер егет, шул җыр яратуы аркасында, поезддан да калган иде әле. (М.Рафиков);
максат хәле: Талип, идарәгә керергә дип, ишеккә юнәлде. (М.Хәсәнов);
рәвеш хәле: Кыз, башын игәц килеш, халык арасыннан читкә атлады. (Ф.Садриев);
күләм хәле: Моңарчы бер дә авыр сүз ишетмәгән сабыйга, беркайчан да булмаганча бик күңелсез булып китте. (Г.Галиев);
шарт хәле: Барып казларга кушылсаң, син ак каз була алмассың. (Р.Миннулин);
кире хәл: Калсаң да бездән еракта, Күңелдә син һәрчакта. (Г.Кашапов).

өтер куела: 
Кабинетның хуҗасы, ягъни мехбаза управляющие, Решевский дигән кеше

иде.
- зат алмашлыклары һәм рәвешләр белән белдерелгән кисәкләрне аныклап килсә өтер кула: Аларны, төрле җирдән җыелган утызлап малайны, йөк машинасына утыртып, таш клубка алып килделәр.

җөмлә башында килгән эндәш сүзләр көчле тойгы белән әйтелмәсә,

алардан соң өтер куела: Садыйк ага, сезгә дә бераз җыеныбрак торырга кирәк.
- җөмлә уртасында килгән эндәш сүзләр ике яктан да өтер белән ерыла: Кара әле, Фәридә, минем монда вакыт җитәрлек, шушы бүрәнәләрдән сиңа өйлек бура бурап биримме?
- җөмлә ахырында килгән эндәш сүзләр алдыннан өтер куела: Хушлашырга безгә иртәрәк бит әле, иртәрәк бит әле, аккошлар! 
- җөмлә башында килгән кереш сүздән соң өтер куела: Ниһаять, килеп тә җиттек;
- җөмлә уртасында килгән кереш сүзләр ике яктан да өтер белән аерыла: Минем ничек укуым, беренчедән, үземә кирәк;
- җөмлә ахырында килгән кереш сүзләр алдыннан өтер куела: Күзлек киярлек булган, минем күзләрем ул хәтле яхшы күрмиләр инде, әлбәттә;

ук каршы куючы теркәгечләр белән бәйләнешкә кергән җөмләләр арасына

өтер куела: Гөлүсәнең йөзенә кайнар кан йөгерде, күлләре акшарлы идәнгә текәлде.
- бүлүче һәм җыючы теркәгечләр кабатланып килгәндә, җөмләләр арасына шулай ук өтер куела: Янә күк күкрәде, янә яшен яшьнәде. (М.Әмир); Күпер дә артта калды, инешнең чылтыравы да ишетелмәс булды. (Г.Бәширов)

хәбәре белән баш җөмләдәге ияртүче кисәк арасында нинди дә

булса бер мөстәкыйль сүз тора икән, ике арага өтер куела: Ул үзе дә, нәкъ Рәхим эшләгәнгә, ару-талуны белми эшләде бит. (А.Расих);