Презентация на тему Гемофильді таяқша.Морфологиялық және биохимиялық нышандары.Науқас ағзасында орналасуы

көзі, эпидемиологиясы.
Клиникалық формада байқалуы және алдын алу,емдеу, профилактикасы.

теріс,қозғалмайтын таяқша тәрізді бактериясы.Алғаш 1889 жылы тұмау пандемиясы кезінде

неміс микробиологы Рихард Пфейфор тұмау қоздырғышы ретінде қате сипаттады.1920 жылы Винслоу микроорганизмнің өсуі үшін эритроциттер қажет екенін анықтағаннан соң, Haemophilus (қанды сүюші) деп атын өзгертті .1930 жылы М.Питтман Haemophilus influenzae-ның микробиологиялық және иммунологиялық қасиеттерін ашты.Ал1933 жылы Фотергилл мен Райт гемофильді инфекция ауруларының жасқа байланысты өзгергіштігін анықтады.

орналасады,капсула түзеді,талшықтары жоқ,анилин бояуымен әлсіз боялады.
Морфологиясы

емес S және R типті колония түзеді.Қарапайым ортада өспейді.Глюкозаны

қышқылға дейін түзеді.Дақылдық қасиеті бойынша 7 биотипке бөлінеді.Инфлюэнца таяқшасының капсуласы бар.А-дан F-ке дейінгі 6 капсула типтері ажыратылады.Адам патологиясында Haemophilus influenzae-ның В типінің маңызы зор.Басқа серотиптерден адгезиялық және пенетранты қасиетін жақсартатын фимбрий түзетін 8 генінің болуымен ерекшеленеді.

ді.

Дақылдық қасиеті

Haemophilus influenzae-ны сау адамдардың 90 %-нан анықтауға болады.Қөбінесе 6-48

айлық балалар ауырады.Америкада вакцина енгізгенге дейін (1990 ж) ААP (Americam Academy of Pediatrics) мәліметі бойынша жыл сайын гемофильді инфекциямен 20000 бала ауырған және 1000 бала қайтыс болған.25-35% балаларда неврологиялық бұзылыстар байқалған.Қазіргі кезде Еуропа елдерінде 100000 балаға 26-43 баладан келеді,өлім деңгейі-1-3%.
Ауыру көрсеткіші қыстың соңғы жартысы мен көктемде жоғарылайды.

Эпидемиология

дейінгі балабақшаға баратын балалар;
-анасының омырауындағы балалар;
-социоэкономикалық статусы

төмен адамдар;
-иммунитеті төмендеген адамдар ;
-лимфогранулематоз (Ходжкин ауруы),клеткалық анемия ауруымен ауыратын науқастар.
----

қақпасында латентті,симптомсыз сақталуы мүмкін.Қорғаныштық қабілеті нашар адамдарда латентті форма

манифесті формаға ауысады.Капсуласы жоқ гемофильді таяқша штаммы тек шырышты қабықты зақымдайды.Жүйелік ауруларды капсуласы бар қоздырғыш шақырады.(95% В типті гемофильді таяқша).Бұл штамманың патогенділігі қоздырғыш капсуласының фагацитозды тежейтіндігімен байланысты.Ауырғаннан кейін біршама тұрақты иммунитет қалыптасады.

Патогенез

ауысуы жылдам.Тыныс жолдарының шырышты қабығының жергілікті қабыну процесі дамуы

мүмкін. В типті гемофильді таяқша балаларда инфекцияның себебі болады.,олардың жартысында іріңді менингит, 15-20 %-да пневмония т.б. ошақтық бүліністер дамиды.

Симптомдары мен аурудың барысы

Гемофильді инфекция келесі

клиникалық
формаларда өтуі мүмкін:

Іріңді менингит

Жедел пневмония

Эпиглоттит

Іріңді артрит

Септицемия

Перикардит,отит,синусит

жасқа дейінгі балаларда жиі кездеседі.Ауру жылдам,жедел респираторлы аурулардың симптомдарымен

басталады,кейін клиникалық симптоматикасы бактериальды менингитқа
тән симптомдармен өзгереді.Ауру ауыр өтеді және көп жағдайда (10% шамасында) өліммен аяқталады.

6-12 айлық балалар жиі шалдығады.Ауру қарқынды жүреді,балаларда бетіндегі тері асты клетчаткасы қабынады.Клиникалық көрінісі ринофарингиттың симптомдарымен басталады,кейін мойын мен көз аймақтары домбығып,ісінеді.Сол аймақтың терісі көгілдір түс (цианоз) қабылдайды.Асқынған кезде ортаңғы құлақ та қабынады.Дене температурасы субфебрильды.

Гемофильды инфекцияның ең ауыр формасы.Жедел басталады,дене температурасы күрт жоғарылайды.Көмейде қабынулық қабық (круп) дамиды да,асфиксияға әкеледі.Бұл баланың тыныс алуын нашарлатып,өлімге әкеледі.

органның микроскопиялық көрінісі

материал (ірің,қақырық,цереброспинальды сұйықтық) алынады.
Имуноэлектрофорез
Иммуноферментті әдіс
Диагностикалау

өліммен аяқталады.Сондықтан этиотропты терапияны ерте бастау керек.Көпке дейін тиімді

препарат ретінде ампициллин қолданылып келді.Соңғы кезде ампициллинге төзімді гемофильді таяқша штаммалары пайда болды.Соған байланысты левомицетин балаларға 100 мг/(кг*тәулік) және ересектерге 4 г/тәулік тағайындалады. Ампициллинды балаларға 200-400 мг/кг және 6 г ересектерге тамыр ішіне енгізеді.Сонымен қатар фторхинолон,эритромицин,бисептол,тетрациклин қолдануға болады.Емдеу шарасы 10-14 күнге созылады.

қарым-қатынаста болатын адамдарға рифампицин ұсынылады.Көптеген Еуропа елдерінде капсулярлы полисахаридты

вакцина жемісті қолданылып келеді.

кезеңдері өлімге де ұшыратуы мүмкін. Көп жағдайда бейкүнә сәбилер

ауырады.Сондықтан мұндай ауытқулардың алдын алу шараларын дер кезінде жүргізе білген жөн.Аурудың бастапқы кезеңдерінде науқасты толық тексерістен өткізу және емдеудің маңызы зор болып табылады.Сонымен қатар профилактикалық шараларды дұрыс ұйымдастыру керек.

Қорытынды:

носительства Haemophilus influenzae типа b. Эпидемиология и инфекционные болезни,

№3, 2000, С.15-19
Демина А.А. Эпидемиология инвазивных форм заболеваний, обусловленных H.influenzae типа b, Сборник трудов Научно-практической конференции "Актуальные вопросы эпидемиологии, клиники, диагностики и профилактики инфекции, вызываемой H.Influenzae тип b", 1998

Пайдаланылған әдебиеттер: