Презентация на тему Эпидемиологиялық талдауда қолданылатын статистикалық әдістер

ЖӘНЕ КӨРСЕТКІШТЕРІ
РЕТРОСПЕКТИВТІК ТАЛДАУ
СТАТИСТИКАЛЫҚ ЭПИДЕМИОЛОГИЯНЫҢ БЕЛГІЛЕРІ
ЭПИДЕМИОЛОГИЯЛЫҚ ТАЛДАУДА ЗЕРТТЕУ ЖҮРГІЗУ

КЕЗЕҢДЕРІ
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

әсер ететін эпидемиологиялық процестің ерекшелігін анықтау мақсатымен әдістердің жиынтығын

және шараларды даярлауын айтамыз.

және одан әрі қарай да жоспарлау үшін барлық қажетті

мәліметтерді алу болып табылады.

«қауіп-қатер уақытын», «қауіп-қатер аймағын», «қауіп-қатер топтарын», және «қауіп-қатер факторларын»

анықтау; талданатын нозоформаның халыққа көрсетілетін қызметке байланысты эпидемиологиялық, әлеуметтік және экономикалық мәнін анықтау; келер жылдағы эпидемиялық жағдайға болжау жасау.

әдістері
Жалпы көрсеткіштер арқылы талдау әдістері
Корреляционды-региосионды талдау әдістері
Көп

шаралы статистикалық талдау әдістері
Көріністің құрылымын талдау әдістері
Көп жылға талдаудың динамикасы мен мезгілдік әдістері

Эпидемиологиядағы статистикалық
әдістердің топтары

бағалау
статистикалық көрсеткіштердің шынайылығы;

тәсілдердің жиынтығына байланысты зерттеу болып табылады, ол індетке қарсы

шараларды келер жылға және одан әрі болашаққа жоспарлау үшін қажетті мәліметтерді алу мақсатында жүргізіледі. Ретороспективті эпидемиологиялық талдауды жүргізу кезінде зерттеудің мақсатына жетуді қамтамасыз ететін логикалық жүйелілік пен барлық әдістемелік тәсілдер (ретроспективтік, аналитикалық, экспериментальдық, математикалық моделдеу) қолданылады. «Ретроспективтік» деген сөз эпидемиялық жағдайды тек талданатын уақыт аралығында бейнелейтін ақпаратқа негізделген талдау дегенді білдіреді

сырқаттанушылықты, өлім-жітімді,дерттілікті, мүгедектілікті, уақытша жұмысқа жарамсыздықты сипаттайтын мәліметтер және

бұдан басқа әр түрлі халық топтарының еңбегі мен тұрмысы, әлеуметтік және табиғи жағдайлары жайындағы қажетті мәліметтер зерттелінеді.

көріністері) туралы ілім.
Реторспективтік талдаудың семотикасы дегеніміз- бұл көп

жылдық және жылдық динамикада эпидемия барысының кеңістіктегі көріністері. Белгілі бір аймақтағы эпидемиологиялық жағдайды зерттеген кезде, эпидемия барысының белгілері дегеніміз- уақытта, аймақта, әр түрлі халық топтары арасында сырқаттанушылықтың бөлінуін сипаттайтын және әр жұқпалы аурудың эпидемия барысының заңдылықтарын бейнелейтін интенсивті және экстенсивті көрсеткіштер.

Маусымдық көтерілулердің үдемелі қарқындылығына қоса, осы көрсеткіштердің жыл ішінде

бөлінуінің өзгешелігі
Ошақтылық (пайда болу уақыты, бір уақытта пайда болған ошақтар саны, уақыт аралығында ошақтардың пайда болу динамикасы, жекелеген және көптеген аурулары бар ошақтарды бөлу).

Сандық белгілерге
мыналар жатады:

немесе оның жеке аумақтарында, республикада, аймақта, ауданда және де

жеке елді мекен ішінде)
Қала және ауыл халқы арсында
Әр түрлі жас топтары бойынша (0-6 жас,7-14 жас, 15-19 жас және ересектер)
Жынысы бойынша
Әр түрлі кәсіби топтар бойынша ( бір қызмет түрімен немесе жұмыс орнымен біріккен науқастар саны, ұйымдасқан балалар ұжымына баратын және бармайтын балаларды)
Әр түрлі тұрмыстық, этникалық және халықтың басқа топтары бойынша науқастарды (тасымалдаушыларды, өлгендерді) бөлу жатады

Сапалық белгілеріне
жататындар:

бағытын бағалау
3. Кезеңділігін бағалау
4. Келер жылғы сырқаттанушылықты болжау

5. Есеп беретін жылдағы сырқаттанушылық көрсеткішін бағалау

Сырқаттанушылықтың көп жылдық
динамикасын талдау тәсілдері:

жеке топтардың жылдық сырқаттанушылығы сипаттайтын, динамикалық қатарлардың негізінде құрылған

кестелер мен графиктер қолданылады.
Кестелерді құруға арналған мәліметтерді дайындау үшін жыл бойғы сырқаттанушылықтың жалпы санынан ерекше көп бұрқ еткен ауруларға байланысты оқиғаларды алып тастап, оларға жеке талдау жүргізу қажет.
Талдауға жататын кезеңнің ұзақтығы оқтын-оқтын көтерілулердің арасындағы интервал ұзақтығымен анықталады, және де егер , зерттелетін кезеңге 5-7 толық цикл енсе, сырқаттанушылықтың көп жылдық дамуын бағалауда едәуір дәлдікке жетеміз.

Кестелер мен графиктер құру

төмендеуді және орташа жылдық қарқынының төмендеуін анықтағанда
Зерттелетін кезеңдегі сырқаттанушылықтың

тенденциясын сипаттайтын көрсеткіштер айырмашылығының нақтылығын бағалағанда

Көп жылдықтың даму бағытын
талдауда үлкен
дәлдікке мынадай жағдайда жетеміз:

қолданғанда ған жетуге болады.
Біршама қолайлы қорытындыларды графикті әдеттегідей көзбен

бағалау арқылы алуға болады. Бұл жағдайда сырқаттанушылықтың көтерілуі мен төмендеуінің қайталануы ескеріледі және екі көршілес көтерілулер мен төмендеулердің арасындағы интервалдар эпидемиялық циклдің ұзақтығына сәйкес келеді.
Сонымен, сырқаттанушылық беталысының айқын төмендеуі жағдайында Н.қ Зонне дизентериясының эпидемия барысында айқын циклділік байқалатыны жайында қорытынды жасауға болады

Циклділікті бағалау

беталыс және кезеңділікті бағалаумен тығыз байланысты. Келер жылдағы сырқаттанушылықтың

орташа болжамдық деңгейін есептеулерді одан ары қарай жалғастырғанда оңай табуға болады.
мысалы: 2003 ж болжам былай есептелінеді: 2003 болжам =173,3+(-17,9×5)=83,8
Осылай қорытындыны графиктегі тенденсия сызығын келер жылдың тік сызығына дейін жеткізу арқылы алуға болады.

Сырқаттанушылықты
келер жылға бағалау

жоғарлауы немесе төмендеуі туралы қорытындылармен салыстыру тәжірибесі жиі таралғанымен,

оның аса дұрыс еместігін айта кету қажет. Сырқаттанушылықтың көп жылдық серпінінің зерттеу нәтижелеріне негізделген бағаны ғана мейлінше негізді деп санауға болады. Ол үшін есеп беретін жыл көрсеткішін сырқаттанушылықтың бұрын есептелінген болжамдық мәнімен салыстыру керек

Есеп беретін жылдағы сырқаттанушық
көрсеткішін бағалау

эпидемиологияда өте кең қолданылады. Эпидемиологиялық жағдайды, атқарылатын эпидемияға қарсы

және алдын алу шараларының тиімділігін сан арқылы бағалау эпидемиологиялық статистиканың негізгі мақсаты болып табылады. Эпидемиологиялық тексеру мен қадағалау барысында әртүрлі мәліметтер жиналады, олардың маңызына дұрыс баға беру киынға түседі. Осыған байланысты статистиканы қолдану арқылы көптеген материалдардан барынша толық мәлімет алып, олардың дұрыстығын бағалауға болады.

Қорытынды

– Алматы: Ғылым, 2000.-551 с.
Интернет беттері-google.kz
Пайдаланған әдебиеттер