Презентация на тему Урок теми: Мишшан ачалăхри юратăвĕ.(Çеçпĕл Мишши çинчен)Презентация презентация к уроку по иностранному языку

патне çитересси.
(Давыдов –Анатри çырса илнĕ»Кăвар чĕре кĕнекерен).
2.Ăнланнине вырăсла каласа

парасси.
3.Ачасене Çеçпĕл юратнă юррисемпе паллаштарасси .
«Мĕн сас лайăх»юрăна юрлама вĕрентесси.
4.Çеçпĕлĕн «Çăлтăр» журналта пичетленсе тухнă пĕрремĕш сăввине пăхмасăр калама вĕрентесси:. «Звонок»ятлă сăвă.
5.Çеçпĕл Мишшин паха енĕсене палăртса тухасси: ĕçлеме, тĕрлеме, ÿкерме, выляма, юмах итлеме,сăвă çырма; Украинăлла, чăвашла, вырăсла юрлама;йывăç лартма юратнине ачасем патне çитересси;
6.Мишшан ачалăхĕ йывăр пулнине, çитмен пурнăçпа,выçăллă-тутăллă пурăннине ăнлантарса парасси.

Йÿнĕçтернĕ эпир.

Кузьмич Кузьмин

(Çеспĕл Мишши) 1899-1922 çулсенче пурăннă. Хуса кĕпĕрнин Çĕрпÿ уесне кĕнĕ Касаккасси Шĕкĕр (халĕ Канаш районĕнчи Çеçпĕл ялĕ) ялĕнче çуралнă.

(музыкальный инструмент)
ака-суха- пашня
автан-петух
шăрантара парать- звонко поёт
çирĕп кăмăллă-

крепкая душа.

тытăнчĕ,çулталăк тултарсан калаçма вĕренчĕ. Мишшăна 5 çултах хамăрпа пĕрле

тырă вырма (жать)илсе каяттăмăр.Кĕске ыраша тăпăлтара- тăпăлтара вăл ман кĕлте(сноп)çине хуратчĕ. Пĕррехинче çапла Мишша тем ăшне кĕрсе ларнă та: кăт- кăтик, кăт-катик! тесе хăлаçланать. (руками машет). Эпир кулса пăхса тăратпăр. Мĕн тăватăн эс унта?- тетпĕр.
-Çăмарта тăватăп,- тет Мишша

кĕрхи кун, ир пуçласа каçчен пахчара хăмла татрăмăр. Пирĕнпе

пĕрлех Мишша та çине тăрса хăмла татать.
-Мишша, ĕçле- ĕçле ывăнтăн пулĕ, ларса кан,- тетĕп çакна шеллесе.
-Çук ,канмастăп, часрах татса пĕтересчĕ,- тет Мишша. Эпир пĕчĕк ача çапла калаçнинчен пурте тĕлĕнтĕмĕр.)

кайрăмăр. Манпа пĕрле пилĕк çулхи Мишша та пычĕ. Хĕвел

хĕртет. Шăрăх. Мишша питех те савăнăçлă: вырăнта тăма та пĕлместь,хурсем хушшине кĕре- кĕре тухать. Эпĕ вăхăт ирттĕр тесе , юрă ĕнĕрсе ларатăп.Мишша ман пата пычĕ те, кĕтмен çĕртен юрă пуçларĕ:
«Шыв хĕрринчи кăвакал, кăвакал,
Сана хуçа виçĕ пуспа сутас, тет.
Сăрнай илсе калас , тет.»
Вăл вара çав юрра хăйсем шыва кĕме çÿренĕ чух юрлани çинчен каласа пачĕ. Украина юрри- чăвашла куçарнă:
«Иди, иди, селезню,до домуПродам тебе дедове старому
За три копье селезня продала,
А на копу дударика найняла.

лайăх?
Ака- суха сасси лайăх.
Яла кĕрсен мĕн сас лайăх?
Автан

сасси- çавă лайăх…»

вĕренчĕ.Çул хыççăн çул иртрĕ, Мишша шкула çÿреме пуçларĕ.Кĕнеке вулама

юрататчĕ, хавхалансах сăвăсем вулатчĕ.

«Çăлтăр» журнал кăларса тăнă. Çавăнта унăн сăввисем çырăннă. Пĕрремĕш

сăвви «Звонок» ятлăччĕ
«Трелью золотою
Маленький звонок.
Утренней порою
Зовёт нас на урок».

манăн тĕрлесе ларма вăхăт çукччĕ. «Кăмăлу пулсан – хăвна

тĕрлеме (вышивать)вĕрентĕп»,- терĕм пĕррехинче. Мишша вара тимлĕн пăхса ларса тĕрлеме вĕренчĕ. Çимĕк вăййине вара хăй тĕрленĕ кĕпепе тухрĕ.».

Çулсерен вăл урама йывăçсем лартма тăрăшатчĕ, ытларах хурăн (

берёзу) лартатччĕ».

самантсенчен нимĕнпе те уйрăлса тăмасть Мишша. Сирĕн пекех чупнă

,вылянă, сăвăсем каланă, кĕнеке вуланă, тĕрленĕ. Анчах та унăн турă (бог) паракан талант пулнă. Вăл ÿкерме,тата сăвă çырма юратнă. Нумай_нумай сăвăсем çырнă: слайд: «Сăвăсем» (1928, 1940), «Хурçă шанчăк»(1948), «Çырнисен пуххи»(1959, 1989, 1999) «Поэзи чечекĕ»(2002). Тĕнчери чи чаплă поэтсенчен пĕри пулса тăнă. Паллă чăваш поэтне халăх манмасть, ун ячĕпе асăну каçĕсем, куравсем йĕркелеть.

сăввине«Звонок» пăхмасăр калама вĕренсе килмелле .